Tłumacz

12 listopada 2021

Hac urget lupus hac canis

    Akurat minęło Święto Niepodległości, ustanowione po Wielkiej Wojnie na dzień Świętego Marcina (w Poznańskiem w tym czasie jedzą rogale świętomarcińskie – a tradycyjnie także gęś, smaczne mięso, dziś nieco zapomniane – gdyż onegdaj zaczynał się tego dnia post adwentowy; dziś się nie zaczyna), czyli 11-ego Listopada. Niektórzy ustuskują, że data w sumie wybrana losowo (w teorii przekazanie władzy Józefowi Piłsudskiemu przez Radę Regencyjną Królestwa Polskiego, de facto procedura odbyła się dzień później, tego dnia Piłsudski otrzymał tylko dowództwo wojskowe), że pogoda nie taka (fakt, pierwsze święto narodowe ogłoszone było w lipcu – i nie, nie 22. Lipca, a w rocznicę Potrzeby Grunwaldzkiej: Władysław Jagiełło rok rocznie nakazywał bić w dzwony i radować się; później niestety tradycji zaniechano), że ogólnie listopad... No ale jaka data by nie była – to trzeba by uczcić.

Letni zachód słońca w Polsce

    Ewenementem na skalę światową jest więc sytuacja w Warszawie – gdzie władze miejskie zakazują obchodów. Może wolałyby wspomnianego 22. Lipca, albo nawet internacjonalnie, 1. Maja? Trudno powiedzieć – w każdym razie: sytuacja jest skandaliczna (i żenująca przy okazji: oficjalnie włodarze miasta tłumaczą się paniką koronawirusową – ale nie przeszkadza im to wspierać inicjatyw mających dużo mroczniejsze cele). Budowniczowie Pałacu Kultury i Nauki imienia Józefa Stalina mogą być dumni ze swoich następców, nie ma co. Swoją drogą – większość świąt narodowych na Świecie związanych jest z odzyskaniem niepodległości – tylko jeden kraj obchodzi uroczyście zrzucenie jarzma polskiego. Jaki? Mogę tylko podpowiedzieć, że największy.

Symbol sowieckiej okupacji

    Ale dość politykowania i żenujących spektakli w wykonaniu części tak zwanej elity. Stwierdziłem, że z tej okazji (no, miały być poszukiwania Atlantydy – ale o tym w następnych tygodniach, chyba, że coś mi przeszkodzi) zrobię foto-wpis pokazujący Polskę – w granicach współczesnych, powstałych w wyniku Zdrady Jałtańskiej, więc nie będzie ani Ławry Peczerskiej, ani Cerkwi śś Borysa i Gleba, ani Ostrej Bramy, ani Żup Drohobyskich, ani Zamku Ryskiego... Będą za to landszafty z tak zwanych Ziem Odzyskanych. Swoją drogą, czy ktoś wyobraża sobie Francję bez Lyonu i Marsylii, ale za to z Bilbao? No właśnie, a my od II Wojny Światowej musimy tak żyć.
    Oczywiście galeria nie będzie pełna – stwierdziłem, że wrzucę tylko zdjęcia, które już na blogu się pojawiły. A co. Więc lecimy.
    Zanim Słowianie przybyli na te tereny nie istniała tutaj pustać osadnicza. W neolicie kwitła wysoko uorganizowana (choć tajemnicza) cywilizacja zwana dziś Kulturą Pucharów Lejkowych.

Kopce kujawskie - megalityczne grobowce
Jedyny polski dolmen

    Zresztą pozostałości po przedsłowiańskich mieszkańcach Polski są całkiem liczne – choć byłyby liczniejsze gdyby nie budowano z drewna i ziemi.

Kamienne Kręgi w Odrach - gockie cmentarzysko
Rekonstrukcja pruskiej chaty z Truso

    Dopiero w Średniowieczu, wraz z chrystianizacją już Słowiańszczyzny zaczyna się używanie na wielką skalę kamienia, a potem cegły.

Opactwo cysterskie w Sulejowie
Zamek w Malborku
Toruń

    Okres największej potęgi Rzeczypospolitej (prawie 1 mln kilometrów kwadratowych) to wiek XVI i XVII, nic więc dziwnego, że za narodowy styl architektoniczny przyjęto się uważać barok – przyjmuję to do wiadomości, choć oczywiście jestem fanem budowli średniowiecznych.

Barokowy klasztor bernardyński w Warcie
Gdańsk, port Rzeczypospolitej
Dwór staropolski, obecnie w Łodzi

    Epoka nowożytna to upadek państwowości polskiej, ale nie upadek Polski – która przetrwała w sercach i umysłach aż do roku 1918 (i ustanowienia 11. Listopada Dniem Niepodległości).

Rewolucja przemysłowa w Górach Swiętokrzyskich
XIX-wieczne kamienice w Warcie
Pozostałości zamku w Sieradzu, rozebranego w okresie Rozbiorów
Muzeum Chopina w Warszawie

    Mimo tego, że w XX wieku byliśmy tylko kilka lat niepodlegli (1918-1939 i, prawdopodobnie, po 1989) to II Rzeczpospolita okazała się być tworem nad wyraz pięknym.

Modernistyczny kościół św Rocha w Białymstoku

    No i gdy powoli udawało się zabliźniać rany po rozbiorach przytrafiły się dwie następne krwawe, socjalistyczne okupacje.

Gotycka fara św Michała w Wieluniu, zniszczona w 1939 roku
Bunkry niemieckiej armii w Jeleniu

    Ale mimo wszystko istniejemy – razem z naszym wielowiekowym, wielokulturowym dziedzictwem – w miejscu, gdzie, jak to mawiali Starożytni: hac urget lupus hac canis. I oby jak najdłużej.

Półfinał MS w siatkówce, Łódź

2 komentarze:

  1. Boa tarde meu amigo amigo. Obrigado pela excelente matéria, rica em detalhes e uma verdadeira aula de história. As fotos são maravilhosas, parabéns. Bom final de semana.

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Muito obrigado! Este é apenas um resumo telegráfico da história :)
      Tudo de bom!

      Usuń

Najchętniej czytane

Enver i never

     Oczywiście wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa Ludzkości UNESCO Linie z Nazca to nie jedyne geoglify w Ameryce Południowej. Geogli...